Lit étalé

– Cette colonne n’est disponible qu’en néerlandais – Mijn vorige column ging over het tekort aan tandartsen in Nederland. Zo’n tekort heeft ook voordelen: als je afgestudeerd bent is je bedje gespreid en kun je zo aan de slag. Hoe groter het tekort, hoe makkelijker een baan toch? Maar geldt dat ook voor Guinee, het land met slechts 1 tandarts per 200.000 inwoners?

Stel je voor: je bent net afgestudeerd als tandarts en daardoor 1 van die slechts 50 tandartsen in jouw land met 12,5 miljoen mensen. Genoeg werk te doen zou je denken, maar dan kom je erachter dat er bijna geen werkplekken zijn om aan de slag te gaan. Zelf investeren in een praktijk is onmogelijk, want zelfs matig werkende tweedehands apparatuur is veel te duur en ingewikkeld om te verkrijgen terwijl een lening krijgen onmogelijk blijkt.

Je kunt gelukkig een soort ‘onbetaalde stageplek’ krijgen. Eindelijk mag je aan het werk, maar dan het volgende obstakel: de meeste patiënten in jouw land zijn nog nooit naar een tandarts geweest. Zij hebben enorm uitgebreide problematiek. Veel te uitgebreid voor die zes jaar alleen theorieles en voor de geringe hoeveelheid materialen die er zijn. En bovendien is er geen afdeling kaakchirurgie waar je op kunt terugvallen..

Dit is het verhaal van voormalig tandarts Mamady, mijn 42-jarige vertaler bij de online lessen tandheelkunde in Guinee. Hij besloot na deze ervaring en het weinige perspectief op een inkomen in de mondzorg een andere baan te zoeken. Helaas bleven er toen nog maar 49 tandartsen over.

gnd210224_gamal_dental_clinic_dr_mamady_rp001_mid.jpg
Mamady in de dental clinic van de Universiteit van Conakry, Guinee (Beeld: Mercy Ships)

Dit voorbeeld laat iets zien van de complexiteit rondom het bieden van zorg in een land als Guinee. Er zijn veel randvoorwaarden nodig om daadwerkelijk goede werkplekken te hebben waar zorgverleners ook echt zorg kunnen bieden. Een overvloed aan hulpbehoevende patiënten is niet meteen een overvloed aan werkplekken.

Toen ik afgelopen jaar niet naar het buitenland kon reizen vanwege de coronacrisis, had ik in Nederland binnen 1 week werk gevonden als tandarts. Op dat moment was, voor mij persoonlijk, zo’n tekort erg helpend. Ik droom ervan en hoop dat er wereldwijd langzaam maar zeker steeds meer mensen mogen gaan genieten van zo’n ‘gespreid bedje’ als ze als mondzorgverlener aan de slag willen gaan.

PS: Gelukkig is het goed gekomen met Mamady. Via Mercy Ships is hij 3 jaar geleden weer aan de slag gegaan in de mondzorg. Eerst als vertaler, later als ‘tandarts voor training en simulatie’ bij de lokale tandheelkundeopleiding in Guinee.

Marijke Westerduin, tandarts en vrijwilliger bij Mercy Ships, zal de komende periode elke maand een column schrijven voor het NTVT. Marijke is in 2007 afgestudeerd als tandarts aan het Radboud UMC. Daarna heeft zij als tandarts in de algemene praktijk en in een kindertandheelkundige kliniek gewerkt. Naast de algemene praktijk heeft Marijke ook 7 jaar als docent gewerkt aan  de opleiding tandheelkunde van het Radboud UMC. In het verleden heeft Marijke, via Mercy Ships, 7 maanden als tandarts  gewerkt in Togo en kortstondig in Zambia en Guinee. Momenteel leidt Marijke online tandheelkundestudenten op van de Gamal  Abdel Nasser University in Conakry, Guinee. De bedoeling is dat Marijke voor een periode van 2 jaar vanaf het  ziekenhuisschip van Mercy Ships vrijwillig aan het werk zal gaan als Lead Dentist in West-Afrika. Vanwege de coronapandemie  is dit uitgesteld. Marijke zal daar werken aan haar droom: de toegang tot mondzorg in West-Afrika verbeteren. Marijke neemt  jullie de komende maanden graag mee in wat zij meemaakt en wat haar gedachten daarbij zijn

Deze tekst is gepubliceerd als column op de website van het Nederlands Tijdschrift voor Tandartsen op 16 juni 2021